Corona: iedereen aan de Vitamine D3 en K2

Het zou groot nieuws moeten zijn op de voorpagina van alle kranten én op tv. We hebben de beschikking over een oude bontgenoot tegen Corona (of welke andere ziekte dan ook): Vitamine D3. Er is ook steeds meer bekend over vitamine K2 en vooral over de voordelen wanneer je deze twee combineert. Tesamen zijn ze een belangrijke sleutel in de strijd tegen Corona. In deze blog ga ik het hebben over vitamine D, want alleen daarover is al veel te vertellen. Waarom de combinatie zo goed is volgt in een latere blog.

Wat is vitamine D en wat doet Vitamine D voor ons?

‘Vitamine D’ is een verzamelnaam voor steroïden die dezelfde biologische activiteit hebben als het, in vetoplosbare vitamine, vitamine D3 (cholecalciferol) (Gezondheidsraad 2000 – Voedingsnormen). In onze voeding komen twee vormen vitaminen D voor; D2 (ergocalciferol) en D3 (cholecalciferol).

We kennen Vitamine D als de zonnevitamine, goed voor de botten. Maar vitamine D doet veel meer dan dat!

• Het reguleert direct en indirect tussen de 100 en 1250 genen: zet ze aan of uit.
• Beïnvloedt de mineraalhuishouding calcium en fosfor
• Zorgt voor celdifferentiatie: een algemene cel wordt geprogrammeerd tot een specifieke cel zoals een levercel of huidcel. Zonder vitamine D gaat dit niet
• Regelt de bloeddruk
• Heeft invloed op stemming en depressie (denk maar aan de winterdip)
• Is eigenlijk een steroïd prohormoon en heeft daardoor een belangrijke plaats als communicatiemiddel
• De belangrijkste functie en waar dit artikel over gaat is dat het ons immuunsysteem ondersteunt.

Vitamine D is een essentiële voedingsstof. Dat wil zeggen dat we niet zonder vitamine D kunnen. We hebben er voldoende van nodig om überhaupt te kunnen functioneren. Het wordt niet voor niets door het lichaam aangemaakt en het is niet voor niets niet afhankelijk van voeding alleen.

Hoe kom je aan vitamine D

De voeding bevat van nature voornamelijk vitamine D3. Je krijgt slechts 10% binnen via de voeding. Vitamine D3 komt voor in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong, zoals vis, vlees, eieren, zuivel. Vitamine D2 wordt door bepaalde schimmels en paddestoelen geproduceerd onder invloed van zonlicht. Deze vorm komt van nature weinig voor in de voeding van de mens. Wel wordt deze vorm gebruikt in sommige vitamine-D-supplementen. Vitamine D2 moet nog worden omgezet naar D3 wil het lichaam er iets mee kunnen. Daarom zie je in supplementen vaak meteen de vorm D3.

De voeding is niet de enige bron van vitamine D. Een andere bron is de productie van vitamine D3 in de huid onder invloed van ultraviolet licht. Deze is goed voor 90% van de vitamine D aanmaak. Vitamine D is eigenlijk geen vitamine, maar een cholesterol-achtige hormoonstof gemaakt door de huid onder invloed van de zon. Hormonen zorgen voor de communicatie in ons lichaam.

Maar dan moet je wél vaak buiten zijn in de zomer, voor het grootste gedeelte met een ontbloot lichaam. Wie doet dat nog tegenwoordig! In de winter krijgen we in Nederland sowieso te weinig zonkracht, laat staan dat we ontbloot naar buiten gaan. Bovendien hebben de meeste mensen  een zittend bestaan binnen. Daar komt nog bij dat áls er zon is en we wél naar buiten gaan in de zomer we meteen moeten gaan smeren.

Het is niet voor niets dat alle instanties vitamine D suppletie aanbevelen:

• Voor iedereen in de wintermaanden (r in de maand)
• Wanneer je zwanger bent of borstvoeding geeft
• Voor babies en kinderen tot 4 jaar
• Het hele jaar als je boven de 50 bent
• Getinte mensen en mensen die een sluier dragen

Vitamine D en Corona

Vitamine D heeft als functie het goed laten functioneren van het immuunsysteem ook wel het afweersysteem genoemd. Het afweersysteem in ons lichaam zorgt ervoor dat vijanden buiten de deur blijven en als ze tóch zijn binnengekomen dat deze onschadelijk worden gemaakt.

Het eerste verdedigingssysteem is de huid. Yep! Vitamine D heeft iets met de huid te maken. Dat hebben we al gezien. De huid is ook ons grootste verdedigingssysteem. Je handen stuk wassen is dus niet zo’n goed idee.

Het tweede verdedigingssysteem is het aangeboren immuunsysteem. Als er toch iets binnenkomt dan gaat deze eerst aan het werk. Door ontstekingen worden vijanden onklaar gemaakt en weggewerkt. Het lichaam communiceert dan dat er ontstekingsstoffen (cytokinen) moeten worden aangemaakt en vervoerd. Hoe beter het gehalte aan vitamine D, hoe beter die communicatie werkt en hoe sneller de verdedigingsreactie. Wanneer dit systeem te traag reageert komen er meer vijanden binnen dan gewenst en gaat de volgende verdedigingslinie aan het werk. Als het werk gedaan is moet de ontstekingsreactie weer ‘uit’ gezet worden. Het is immers niet de bedoeling dat de ontsteking voortduurt als het niet meer nodig is. Ook hier is voldoende vitamine D voor nodig.

Wanneer de vijand nieuw is, worden er meer hulptroepen ingeschakeld. Het derde verdedigingssysteem. Het lichaam krijgt een seintje dat er een nieuwe indringer is gevonden en er worden cellen aangemaakt die een soort vlaggetje op de indringer zetten. Daardoor worden ze de volgende keer door het immuunsysteem herkent. Dit noem je geheugencellen. Om dit te kunnen doen is er wederom weer voldoende vitamine D nodig.

Voor deze verdediging is zoveel energie nodig dat we wel 8000 kCal per dag zouden moeten eten. Vitamine D zorgt ervoor dat er goed met energie wordt omgegaan, zodat we niet zoveel hóeven te eten, maar dan moet je er wél voldoende van hebben.

Ik hoop dat je nu begrijpt waarom vitamine D zo belangrijk is!

Hoe hoger het vitamine D gehalte des te minder positief getest

Ik heb dat niet zelf verzonnen hoor! Er is inmiddels veel onderzoek gedaan naar het effect van vitamine D suppletie bij Corona.

Hieronder volgen enkele conclusies uit recente onderzoeken uit 2020:

• Hoe hoger vitamine D gehalte hoe kleiner de kans om besmet te raken. Zie bovenstaande grafiek
• Je kent CRP misschien van het bloedonderzoek. Deze geeft de mate van ontsteking aan. Het blijkt dat bij hoge CRP waardes er een lage vitamine D3 waarde tegenover staat. Dit geeft o.a. de complicaties zoals een cytokinenstorm (een teveel aan ontstekingen met als gevolg een té heftige immuunreacite). Deze zorgen voor onstekingen in de hersenen en trombose. Een tekort aan vitamine D geeft hogere infectiewaardes, dit systeem blijft maar aan staan en wordt niet tot rust gebracht. Dat kan het ook niet want er is niet voldoende vitamine D om de boodschap door te geven.
• In landen met een bevolking dat een laag vitamine D gehalte heeft zijn er hogere aantallen van Covid19. Er zijn meer complicaties en meer dodelijke gevallen. Ook in de zuidelijke landen. Dat komt omdat blijkt dat men steeds meer binnen zit.
• Er zijn onderzoeken waarbij een deel van Coronapatiënten naast de bekende medicijnen hydrochloroquine en azitromycine ook vitamine D kreeg en de standaardgroep niet. Van de standaardgroep met alleen medicijnen belandden 25 op IC en zijn er 2 overleden. Van de Vitamine D groep werd 1 patiënt opgenomen op de IC en zijn er 0 overleden. Men heeft hiermee aangetoond dat vitamine D de ernst van Corona vermindert en dat men korter ziek is.

Natuurlijk is vitamine D niet de enige stof die belangrijk is, maar het blijkt wel een belangrijke sleutel te zijn in de strijd tegen Corona. De feiten zeggen genoeg. Zie ook de bronnen onderaan dit artikel.

Hoe weet je dat je voldoende Vitamine D beschikbaar hebt?

Ten eerste kun je het vitamine D gehalte meten in het bloed. Dit kun je door de huisarts laten doen. Dit zijn de aanbevolen waardes die worden gehanteerd, waarbij er grote verschillen in de wereld zijn:

Nederlandse Gezondheidsraad:
Onder 70 jaar    30 nmol/l
Boven 70 jaar    50 nmol/l

Europa                 50 nmol/l
USA                      > 50 nmol/l
2011, Amerikaanse Endocrine Society: > 75 nmol/l.
Jagers en verzamelaars vroeger hadden 115 nmol/l in hun bloed.

Bloedwaarde interpretatie in Nederland:
Vitamine D tekort (25-OH VitD): < 20 nmol/l
Niet voldoende                              25-50 nmol/l
Hypovitaminose                             50-80 nmol/l
Voldoende                                       > 80 nmol/L
Kans op toxiciteit                           > 250 nmol/l

Tegenwoordig vinden steeds meer artsen 80 dus al prachtig, maar men begint al vaker adviezen te verstrekken van 100 nmol/l. Zeker bij ziekte blijkt dus dat je meer nodig hebt en preventief zal het zeker zijn werk doen.

Symptomen die duiden op een vitamine D tekort

Zoals ik al vaker zeg: symptomen of klachten zijn boodschappen van je lichaam dat er iets niet in orde is. Bij een vitamine D tekort laat je lichaam dit weten door de volgende symptomen:

• Spierzwakte
• Hart- en vaatproblematiek
• Gevoel om te vallen
• Laag libido
• Verminderde stressbestendigheid
• PMS en overgangsklachten
• Somberheid (winterdip)
• Osteoporose
• Cariës
• Zwak kraakbeen
• Pijn bij het duwen op botten
• Symmetrische lage rugpijn
• Pulserende pijn bij druk op het borstbeen of het scheenbeen
• Insuline- en leptineresistentie

Bron: Bordelon, Am Fam Physician 2009

Zet je schrap voor de volgende aandoeningen die kunnen ontstaan, niet alleen door een tekort aan vitamine D natuurlijk, maar waarin vitamine D wél een sleutelrol vervult.

Oeps! Misschien heb ik wel een tekort. Wat moet ik doen?

Laat je bloedwaardes meten bij je huisarts en vul aan met suppletie. Je bewijst jezelf daarmee een grote dienst. Je bent tenslotte zelf ook verantwoordelijk voor je gezondheid. Wanneer je huisarts tegensputtert, de meesten zullen dit overigens niet doen, laat hem dan onderzoek doen en vermeld de bronnen van waaruit ik je deze informatie heb gegeven. Overigens zijn deze onderzoeken openbaar en te vinden op PubMed (https://nl.wikipedia.org/wiki/PubMed ). Jammer genoeg kun je als leek hier weinig wijs uit, maar goed, het is wel te vinden.

Je kunt suppletie bij de huisarts of apotheek krijgen. Je kunt ze ook bij een therapeut bestellen. Kies niet voor de goedkoopste vorm in de winkel. Goedkoop is vaak duurkoop. Goede supplementen hebben meer waarde voor je gezondheid, daar moet nu eenmaal een prijs voor betaald worden. De prijs die je betaalt voor slechte supplementen is niet een betere gezondheid. Jij bent een goede gezondheid toch waard? Laat je dus goed informeren.

Tot slot: iedereen aan de vitamine D3 en K2

Hopelijk ben je na het lezen van dit artikel tot de conclusie gekomen dat iedereen dit hoort te weten. Ik verspreid dit nieuws ook op aanraden van collega-professionals. Zeker in deze tijd waarin we misschien het gevoel krijgen dat we weerloos zijn en overgeleverd aan Corona. Wees je er wel van bewust dat vitamine D3 en K2 alleen niet de heilige graal zijn en dus dé oplossing van het Coronaprobleem. Het is wél een belangrijke niet te onderschatten sleutel, net zoals andere voedingsstoffen. Bovendien doet je leefstijl ook een belangrijke duit in het zakje. Deel dit nieuws dus zoveel als je wilt!

Ik wens je het allerbeste toe in deze lastige Corona-tijd!

Warme groetjes,

Sylvia

Bronnen:

• The possible Role of Vitamin D in Suppressing Cytokine Storm and Associated Mortality in Covid-19 Patients. Ali Daneshkhah, Vasundhara Agrawal, Adam Eshein, Harihuaran Subramanian, Hemant Kumar Roy, Vadim Backmann. doi:https://doi.org/10.1101/2020.04.08.20058578
• Researchers from the U.K.evaluatedthe average vitamin D levels and the number of COVID-19 cases, as well as the death rates, across 20 European countries. Countries with low average vitamin D blood levels in the population had higher numbers of COVID-19 cases and deaths, says study leader Petre Cristian Ilie, MD, PhD, research and innovation director at the Queen Elizabeth Hospital Foundation Trust in King’s Lynn, U.K.
• At Northwestern University,researchersused modeling to estimate that 17% of those deficient in vitamin D would develop a severe COVID-19 infection, but only about 14% of those with healthy vitamin D levels. They estimated the association between vitamin D and severe COVID-19 based on a potential link betweenvitamin D deficiency and C-reactive proteins, or CRP, a surrogate marker for severe COVID-19
• “Effect of calcifediol treatment and best available therapy versus best available therapy on intensive care unit admission and mortality among patients hospitalized for COVID-19: A pilot randomized clinical study” Author links open overlay panelMartaEntrenas CastilloaLuis ManuelEntrenas CostaaJosé ManuelVaquero BarriosaJuan FranciscoAlcalá DíazbJoséLópez MirandabRogerBouilloncJosé ManuelQuesada Gomezd